DİKKAT EKSİKLİĞİ HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU VE AİLELER

Geçtiğimiz günlerde 19 Mayıs Üniversitesi Çocuk Psikiyatrisi Ana Bilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Koray Karabekiroğlu'nun  Psikolojik Danışmanlar için düzenlediği , Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Seminerine katıldım. DEHB bir çok alenin merak ettiği ve sıkça duyduğu bir tanım. Ben de kamu oyunu aydınlatma amaçlı Koray Hoca'nın seminerinden düzenlediğim notları sizleri paylaşmak istedim. 

 Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Nedir?

Tanım:

1. Dikkat/konsantrasyon süresi

2. Motor Aktivite/Hareketlilik

3. Dürtü kontrolü alanlarında sorunlar yaşar.

-7 yaşından önce başlar

-En az iki ortamda sorunlar (ev, okul, vs.)

-Kronik bir seyir

-Okul çağında %3-7 oranında

-Yüksek düzeyde genetik

- 3 alt tip vardır.

Dikkat eksikliği

Hiperaktivite Bozukluğu

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu

Tanılama sürecinin Çocuk Psikiyatristinin yapması çok önemli. Ayrıca ailelerin dikkat etmesi gereken en önemli nokta; çocuğun hem okul hem de ev ortamında benzer davranışlarda bulunuyor olmasına dikkat edilmeli. Örneğin, evde sakin ama okulda hareketli ise  ortamdaki şartlar incelenmelidir. DEHB tanısında en az iki ortamda da Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu tanılarını sergilemesi gerekir.

Temel Belirtileri

•Aşırı hareketlilik 

•Yerinde oturmada güçlük 

•Çok konuşma 

•Dikkatini sürdürmede güçlük 

•Dikkatin kolay dağılması 

•Sıklıkla bir şeyler kaybetme 

•Sınıfta sorulara sırasını beklemeden cevap verme 

•Yönergeleri takip etmede güçlük•Sessizce oynamada güçlük 

•Oyunlarda sırasını beklemekte güçlük 

•Bir etkinlikten diğer etkinliğe kayma 

•Sıklıkla araya girme

•Söz kesme 

•Sıklıkla ne söylendiğini dinlememe 

•Tehlikeli etkinliklerle uğraşma, vb.

Ailelere Öneriler

Profesyonel bir yardım alın:

-Çocuk doktoru

-Çocuk psikiyatristi

-Çocuk nöroloğu

-Çocuk psikoloğu

-eğitim uzmanı

-sosyal hizmet uzmanı

-öğretmen vs.

Bilgi edinin:

Çocuğunuzun durumu hakkında,

Doğru kaynaklardan (profesyonellerin önerdiği kitap, dergi, internet sitesi, eğitim toplantısı vs.) bilgi edinin.

Her çocuk farklıdır, o nedenle genel bilgilerin çocuğunuz için geçerli olabilmesi için doktorunuzla konuşun.

Bilginin kaynağına dikkat edin:

Internet, kitaplar, gazete, eczacı, komşu vs., sizi yanıltabilir, tedaviyi kötü yönde etkileyebilir, hatta zarar verebilir.

Bilginin kaynağını mutlaka araştırın ve mutlaka doktorunuza teyit ettirin.

Konusunda uzman, ikinci bir doktor görüşü almaktan da çekinmeyin.

Benzer sorunlara sahip çocuğu olan ebeveynlerle tanışın.

   (Çevrenizde varsa: Aile gruplarına katılın)

Böylece:

•Yalnızlık duygusuyla baş etme

•Hiç de akla gelmeyen yöntemler keşfetme

•Duruma farklı bir bakış açısından bakabilme

•Aşırı, rahatsız edici duygularla baş edebilme

•Sizi anlayan birilerinin var olduğuna emin olma fırsatı yakalayabilirsiniz.

Eğitimine destek olun:

Çocuğunuzun özel eğitim gereksinimi konusunda bilgi edinin.

Eğitim tekniklerini mümkün olduğunca öğrenin.

Sınırları ve süresi belirli, günlük/haftalık programlar halindeki bir eğitim paketini kendiniz uygulayabilmek için eğitimcinizden destek alın. 

Böylelikle, eğitim sürecini hızlandırır, çocuğunuzla daha da pozitif bir ilişki kurabilir,

“üzerinize düşen sorumluluğu yerine getirmiş olma” hissini daha fazla yaşama fırsatı bulabilirsiniz. 

Kendinizi unutmayın:

Kendi ihtiyaçlarınızı, zevklerini ihmal etmeyin.

Arkadaşlarınızdan uzaklaşmayın.

Sosyal etkinliklere (sinema, konser vs) mutlaka zaman ayırın.

Kendi bakımınıza ve sağlığınıza dikkat edin

Aşama aşama plan yapın

10 yıl sonrasına değil 2-3 ay sonrasına, bugüne odaklanın.

“eğer şöyle olursa, ya böyle olduysa” gibi düşünceler yerine gerçeklere konsantre olun.

Planınızı gerçekçi, uygulanabilir temeller üzerine oturtun.

En önemlisi de çocuğunuzu sevgisizlikle tehdit etmeyin ve yaşamınızdaki zorluklardan O’nu sorumlu tutmayın…